Temmuz 2016

“Kirazın Tadı” isimli bir film vardir. Abbas Kiyarustemi`nin bir filmi. İntihar etmek isteyen bir adamın yolda gördüğü insanlardan yardım istemesini konu edinir. İntihar etmek isteyen Bedi arabasına önce Kürt bir askeri, sonra Afgan bir ilahiyatçıyı ardından da bir Türk’ü alır. Filmin sonlarina doğru arabasına aldığı Türk onu intihardan vazgecirmek için şunları soyler:

35 yıl boyunca bu çölün esiri oldum.. başımdan geçen bir şeyi anlatacağım sana. Evlendikten kısa bir süre sonraydı. Her türlü sorunumuz vardı.. o kadar sıkılmıştım ki, her şeyi bitirmeye karar verdim.. bir sabah şafaktan önce arabaya ip koydum. Aklım berraktı, kendimi öldürmek istiyordum. Mianeh’e gittim, yıl 1960’tı. Kiraz ağaçlarının yakınına gittim. Orada durdum. Şafak sökmemişti.. ipi bir ağaca attım, ama orada durmadı.. bir iki kere denedim ama olmadı. Sonra ağaca tırmandım ve ipi sıkıca bağladım. Sonra elimin altında yumuşak bir şeyler hissettim, kirazlar ! çok güzel tatlı kirazlar. Bir tane yedim, güzeldi. Sonra iki ve üç tane daha.. sonra fark ettim ki güneş dağların üzerinde doğuyordu. Ne güneş , ne manzara, ne yeşillik.. bir anda okula giden çocukların sesini duydum.. bana bakmak için durdular. Benden ağacı sallamamı istediler. Kirazlar düştü ve yediler.. mutluydum. Sonra biraz kiraz toplayıp eve götürdüm.. karım hala uyuyordu. Uyandığında o da kiraz yedi.. ve o da mutlu oldu.. kendimi öldürmekten vazgeçtim. Ve kirazlara geri döndüm.. bir kiraz hayatımı kurtardı. Bir kiraz hayatımı kurtardı..

Bütün umudunu yitirdin mi? Sabah uyanınca gökyüzüne baktın mı? Şafakta güneşin doğmasını görmek istemiyor musun? Günbatımında güneşin sarı ve kırmızısını.. bunu artık görmek istemiyor musun? Ay’ı gördün mü? Yıldızları görmek istemiyor musun? Dolunay gecesini, tekrar görmek istemiyor musun?…

İşte anlatacağım bu hikaye, İlha Grande adında cennet gibi bir adada, hayattan aldığım keyif üzerine. Ne zaman hayattan keyif aldığımı düşünsem aklima “Kirazin Tadi” filminin bu kısmı gelir. Anlatilmak istenen belki farklıdır ama dünyanın yasamak için o kadar kötü olmadığını anımsatır bana hep.

Bu konuya daha sonra dönmek üzere konudan biraz sapmak istiyorum.

4 gece Rio de Janeiro’da kaldiktan sonra workaway.info uzerinden ayarladığım gönüllü bir çalışma programı için Rio de Janeiro eyaletine bağlı olan Ilha Grande adlı adaya gittim. Ilha Grande Portekizcede `Buyuk ada` anlamina geliyor. Gercekten de o civarın en büyük adası. 18 Haziran sabahı adaya gitmek icin yola koyuldum. Önce otogardan otobüse binecek daha sonra ise tekne ile Ilha Grande’ye gececektim. Sabah saat 8 gibi uyandım ve kaldığım evin önünden geçen otobüse bindim. Kısa bir süre sonra otogara vardım ve biletimi aldim. Yaklaşık 1.5 saat sonra ineceğim yere gelmistim. Oradan da bir tekneye binip adaya gitmem gerekiyordu. Bir sürat teknesine yaklasik 10 kisi binip Survivor’da ödül oyununa giden gönüllüler takımı gibi yola koyulduk. Tam 20 dakika sonra Ilha Grande’deydim. Adımımı atar atmaz etrafı hayranlıkla seyrettim. Cigerlerime temiz havayı cekerken ayni zamanda huzuru da cekiyordum. Etrafta motorlu taşıt yoktu, atm yoktu, gürültü yapan bir kalabalık yoktu. İşte o an cennete geldigimi düşündüm ve kendimi Adem diye tanıttım herkese.

Ilha Grande

Fazla oyalanmadan gideceği kızın evini bulmam gerekiyordu. Daha once hangi sokakta oturdugunu bana mail yoluyla anlatmıştı ama evinde herhangi bir numara yazmiyormus. Acilen internet bulup kendisine mesaj atmam lazimdi. Birkaç kafeye gidip wifi sifresi istedim ama “hayir” cevabı aldım. Cesaretim kırılmıştı. Oyle cekingen huyların vardir. Zaten sikilarak soruyorum bir de hayır cavabi alinca ben de pes ettim. Oturup bir şeyler içip internete de bağlanmak istemedim açıkçası. Tamam ben bu evi ne yapip edip size muhtaç olmadan bulacagim dedim kendi kendime. İşi inada bindirmiştim. Cecilia’nin oturdugu sokağa girdim ve numarasi olmayan evlere göz atmaya başladım. Ancak sokaktaki evlerin neredeyse yarısı numarasızdı. Bu işimi oldukca zorlaştırdı. O an aklima bir fikir geldi ve telefonun wi-fi baglantisini açtım. Eğer şanlıysam wi-fi adı Cecilia ya da Cecilia’nin soyadı olan Kovacs’tir diye şansımı denemeye basladim. 5 dakika yürümüştüm ki “bolson” isimli bir wi-fi baglantisina denk geldim. Birden kafamda simsikler çaktı. Çünkü Cecilia’nin “workaway” profilinde Arjantin’in El Bolson eyaletinden olduğu yaziyordu. Bu kadar küçük bir adada bolson kullanici adlı baska kimse olamaz diye düşündüm ve bahce kapısını açıp iceri girdim. 2 adet ev vardi, bir göz attim ve soldaki evde çamaşırların asılı olduğunu gördüm, oraya yoneldim. Evde benim yaslarimda bir kız vardi. Ona Cecilia’yi aradigimi ve burada yasayip yaşmadığını sordum. Konustugum kiz Cecilia’nin kız kardesiydi. Cecilia’nin sahildeki dükkanında olduğunu soyledi. Cantalarımı bırakıp kızın tarif ettiği dukkana gittim. Dediği gibi Cecilia oradaydı.

Simdi size biraz Cecilia’dan bahsetmek istiyorum:

Cecilia 26 yasinda. Arjantinli. 2 yil once bu adaya gelip adaya aşık olmuş ve buradan bir ev alip kiz kardesiyle yasamaya baslamış. Evinin ikinci kısmını pansiyon gibi kiraladigi icin evde ve bahcede yapacak isler varmis ve bu yuzden workaway uzerinden gezginleri agirlayip yardımlarını aliyormus. Cecilia workaway uzerinden yazdigim ilk kisiydi ve hemen sicak kanli bir geri donus yapti bana. Ben de kendisinin anadili Ispanyolca oldugu icin onu tercih ettim; Cunku Ispanyolca pratik yapacak birilerine feci halde ihtiyacim vardi. Aradan gunler gecti ve iste Cecilia ile birlikteydik. Yalnizca haftaici olmak uzere gunde en fazla 4 saat calisacak ve karsiliginda kalacak yer ve yemek alacaktim(ilkel kolelik anlayacaginiz). Ama kendisi o kadar iyi bir insan ki sanki kendi bahcemi duzenliyormusum gibi hissettim surekli. Kaldigim 2 hafta boyunca da hic 4 saaati bulan bir is gunum olmadi. Ben adaya geldikten 2 gun sonra ayni benim gibi bir Fransiz cocuk da geldi.

Ilha Grande’de 2 Hafta Boyunca Yasadigim Ev

Biraz da ondan bahsetmek istiyorum:

Adi David. 30 yasinda. 3 yildir dunyayi geziyormus. Fransa’ya hic dondun mu bu 3 yil boyunca dedim donmedim dedi. Nasil beceriyorsun bu kadar gezmeyi dedim. bir yerden sonra her sey kolaylasiyor dedi. 9 aydir Guney Amerika’daymis. Ispanyolca da ogrenmis.Su ana kadar heralde en cok onun sayesinde Ispanyolcami gelistirdim. Calistigimiz bir gun artik Ingilizce konusmak yok dedi ve 1 saat boyunca hic Ingilizce konusmadi benimle. Artik yalvararak nolur Ingilizceye don hicbir sey anlamiyorum dememe ragmen tek kelime etmedi Ingilizce. Su an dusunuyorum da en cok Ispanyolca ogrendigim gun o gundu sanirim. David ile yaklasik 10 gun gecirdik ama hayatimda bu kadar ilham aldigim cok az insan vardir. Bu yuzden ara ara yazilarimda ondan bahsedecegim.

Ilha Grande

Ada hayatima geri donmem gerekirse oldukca sakin bir 2 hafta gecirdim. Kendimi dış dunyadan soyutlamaya calıştım. Beslenmeme dikkat ettim, spor yaptim. 2 hafta boyunca agzima ekmek sokmadim, kola hiç icmedim. Geceleri saat 11 gibi yatip sabahlari gunesin dogusu ve hemen evin yanindan akan nehirin sesiyle 6 gibi uyaniyordum. Sabahtan Cecilia icin yapmam gereken isleri yaptiktan sonra etrafta gezmeye, dag bayir tirmanmaya gidiyordum. O kadar guzel yuruyus parkurlari var ki iyi ki bu adaya gelmisim diyorsunuz. Kendimi biraz yorgun hissettigim gunlerde ise sahile gidip kumlara uzaniyor, kitap okuyordum. Adada her yer kedi, kopek oldugu icin kitap okurken surekli yanima geliyorlar, onları sevip vakit geciriyordum. Yukarida bahsettigim paragrafa geri donersem, iste yasamak gercekten boyle bir şey. Kıyıya vuran dalga sesiyle içinin titremesi, yanina gelen kopeğin başını okşadığında onun yuzunde gördüğün tatlı salaklık, ya da ayağın soguk kumlara degerken okuduğun kitaptaki bir cumlenin sana gecmisteki hos bir ani hatirlatmasi. Yaşamak sırf bunları bir kere daha yapabilmek için bile değer. Bu küçük seyler hep yasamanin guzel oldugunu hatirlatti bana. Istanbul’da yasadigim bıkkınlığın yerini tatli bir huzur aldi. Daha dokunulacak cok hayvan, okunulacak cok satır vardi. Tanisilacak bir sürü insan, dahil olunacak bir sürü hikaye… Melih Cevdet Anday`in da dedigi gibi “Yaşamak güzel şey doğrusu”.

….

Hoşçakalın

Hikaye klasiktir ama hala geçerlidir: Biri İstanbul’daki yaşamından, kalabalıktan, kokuşmuşluktan sıkılır ve kendini başka bir diyara atar. Benim için de bu hikaye geçerlidir ve kendi limitlerimi, dayanıklılığımı görmek için kendimi başka bir kıtaya attım. Kendime 1 yıllık bir hedef koydum ve 1 yılda gidebildiğim kadar ülkeye gidecektim. Bunu yaparken de günde sadece 30-40 lira harcayacaktım. Rio de Janeiro Gezi Notları yazısı ayrıntılı olarak şimdi başlıyor.

Rio de janeiro’yu ilk durak olarak seçtim. 14 Haziran sabahı Rio’ya vardım. Ancak, gerek aktarmayla birlikte 20 saati bulan uçuş, gerekse önceki gece çok iyi uyuyamamamdan dolayı bir hayli yorgun olarak vardim Rio’ya. Yerel saatle sabaha karşı 4’te varmam da iyice çile olmuştu bana. Çünkü havanın aydınlanmasını beklemem gerekiyordu. Talihsizlikler bununla da yetmedi, bir de üstüne couchsurfing üzerinden bulduğum Rafael isimli çocuk eve akşam 6’da geleceğini 6’ya kadar onu beklemem gerektigini söyledi. Bu, o kadar uykusuzlukla birlikte daha 14 saat boyunca 15 kiloluk çantamla dolaşmam anlamına geliyordu. Yapacak bir şey yok deyip hava aydınlanır aydınlanmaz otobüse binip Ipanema Plajı’nın orayı gezmeye gittim.

Copacabana, Ipanema, Leblon. Bu üç plaj da yan yana konumlanmış ve uzun sürse de yürüyerek hepsini gezebiliyorsunuz (Ipanema, Copacabana’dan daha guzel. Copacabana sadece bir pazarlama ürünü bence).

Rio de Janeiro Gezi Notları – İpanema Plajı

Kış mevsimi olmasına rağmen hava oldukça sıcak ve güneşliydi. Hal böyle olunca birçok kişi denize giriyor, spor yapıyordu. Ben de biraz Brezilyalı kadın kalçası keserek vakit öldürdüm. Kızlar! Brezilyalı erkekler de dalyan gibi. Kıskanmadım desem yalan olur. Tek kusurlari denize slip mayo ile girmeleri:) Hayatimda bu kadar cok spor yapan bir millet de gormedim. Gunun her saati herkes bir sporla ugrasiyor. Ben de herkesi gozlemledim iste boyle.

Ne yaptım ettim saati akşam 6 ettim ve Rafael’in evinin önünde onu beklemeye başladım. Çok geçmeden geldi zaten. İyi bir çocuk ama biraz ukala. Bir açığınızı gördüğü anda hemen eziveriyor. Couchsurfing’te bana güzel bir referans verdiği için çok da dedikodusunu yapmayayım hadi.

O gece bayağı bir yorgun olduğum için uyumam gerektiğini söyledim ve izin istedim. Ertesi sabah dünyada en merak ettiğim yerlerden biri olan “Kurtarıcı İsa” heykeline gidecektim çünkü. İyi dinlenmem lazımdi. Ertesi gün olunca Kurtarici İsa Heykeli’ne nasil gidilir nereden, gidilir diye araştırmaya koyuldum. Tren veya minibüsler ile gidilebiliyormuş ancak fiyatları benim bütçemin çok yukarısındaydı. Bir de giriste yaklaşık 24 lira verecektim. Biraz soluklanıp düşünmeye ve araştırmaya başladım. Sonra “Parque Lage” adlı bir botanik bahçesinden yürüyerek gidilebileceğini öğrendim. Az çok İsa heykelinin nasil bir tepede olduğunu biliyorsunuzdur. Corcovado adli bir dagin zirvesinde. Oldukça zor bir parkur olduğunu düşündüm. Hava da oldukça sıcaktı zaten. Ama yine de ben trene falan para vermem  diyerek yürümeyi tercih ettim. Ayrıca daha 2 ay önce Likya Yolu’nu yürümüş adamim ben, Corcovado Dağı mi beni yoracak diyerek kendimi gazladım. 10 dakika sonra bir kayanın dibine çökmüş 12 havari ve arti 1 adet peygamber olmak uzere 13 kisiye bizzat isimleriyle sovuyordum arkadaslar. Hatta hizimi alanayip Leonardo da Vinci’ye de sovmustum. Acayip dik bir yol. Hatta bazı yerlerde zincirlere tutunarak tırmanmamız gerekiyor. Bu, benim limitlerimi keşfetmem açısından iyi bir yolculuk oldu. Yılmadım ve yaklaşık 1.5 saat sürekli tırmandım. Sonuç: evet İsa Heykeli’ndeydim. Hatta bu tırmanış yolu baya hareketliydi. Sürekli birilerini gördüm. Hatta bir ara bir çifte denk geldim ve aksanlarından dolayı İngiltere’nin “neresindensiniz diye sordum. Bir de Manchester cevabi vermezler mi? “Oha ben orda Erasmus yaptım, Fallowfield’ta oturuyordum” dedim. “Aa biz de orada oturuyoruz” diye cevap verdiler. Ayaküstü 5 dakika sohbet ettik ve ayrıldık. Ancak bana moral vermişti, dünya hakikaten kücükmüş.

Neyse, ben bilet almak için kapıya geldığimde bir de ne göreyim: biletler yaz aylarinda 24; kış aylarında 12 lira. Sevinçten resmen çıldırdım, ellerimi havaya kaldırıp “oo fucking Jesus Christ” diye haykirdim.. Aldım biletimi, çıktım merdivenlerden. Manzarayı anlatmak için gerekli kelimeler maalesef ki dağarcığımda mevcut değil. Bir tarafta Maracana Stadyumu, bir tarafta Copacabana Plaji, diğer yanda Sugarloaf ve daha nicesi. İsa ile ramazan ve oruç üzerine azıcık sohbet ettik. Ardından havari Judas’ın tam bir orospu çocuğu olduğunu söyledi(Ibranice soyledi). Başımla onayladım sadece(evet gercekten yasandi bu hikaye).

Rio de Janeiro Gezi Notları – Rio’daki İsa Heykeli

Sonra anın tadını çıkarmaya başladım. Durdum ve sadece manzaraya baktım. Daha sonra aşağıda bulunan kafeye geçtim. Biraz dinlenmem gerekiyordu. Aldım bir tane bira İsa’ya baka baka içtim. Bunun verdiği keyif anlatilamaz gerçekten. Normalde sigara içen biri değilim ama bu manzaraya karşı sigara içmemek de olmazdı. Heykel de İsa heykeli olduğu için sıkıntı yoktu. Tayyip Erdoğan heykeli olsa içemezdim tabi ki. Heykel canlanıp paketi gömlek cebimden alırdı.

Rio de Janeiro Gezi Notları – Lagao

Bira ve sigara eşliğinde manzaranın keyfini sürdükten sonra tekrar yola koyulma vakti gelmişti. Tekrar ayni yoldan devam ettim. Yolda bir sürü hayvan görüyorsunuz ve size tuhaf bir şekilde moral veriyorlar. En çok dikkatimi çeken maymunlar olmuştu. Tam maymun da denemez ya.

Rio de Janeiro Gezi Notları

Sonunda yol bitmişti ama ben de bitmiştim. Kendimi zar zor eve atabildim. Bir de eve dönerken biraz kayboldum hiç yoktan yolu uzattım.

Eve geldiğimde İngiliz bir çocuğun da couchsurfing ile Rafael’e misafir olduğunu gördüm. Nottinghamlı bir Anglosakson. Adı Tom Foster ama 2 yıldır dünyayı gezen bir maceracı olduğu için ben ona Mark Twain’in ölümsüz eserine de gönderme yaparak “Tom Sawyer” diyorum. Bu güzel aksanlı çocukla hemen kaynaştık çok sevdim kendisini. 2 yıllık gezisinin son durağı Rio imiş. “Artik memlekete dönme vakti geldi” dedi.

Rio de Janeiro Gezi Notları – İpanema Plajı

Ertesi gün Tom ile gezmeye çıktık. Heralde gitmediğimiz yer kalmadi. Şehir merkezinde bulunan eğlence mekanı Lapa’ya gittik önce. Çok güzel merdivenleri olan bir sokak var. Mutlaka gidilesi. Sonrasinda ise Sugarloaf’a çıkalım dedik. Oraya teleferik ile çıkılıyor, bildiğiniz dağ. Fiyatlara baktik 76 lira. İkimiz de oldu teşekkürler diyip ayrıldık. Tom var misin buraya tırmanalim dedim. ‘It is a great idea’ diye cevap verdi o mükemmel aksanıyla. Bu yol yaklaşık yarim saat sürüyordu ama ben hayatımda bu kadar dik bir parkur görmedim. Ciğerimi yolda bıraktım çikarken. Ama manzara tabi ki efsane. Değer mi? Yüzde yüz değer. Ayaklarimiz titreye titreye yolu inmeye koyulduk bu sefer. Tom, Isa Heykeli’ne gidecegini soyledi ve yollarimiz orada ayrildi. Ben de acaba biraz favela mi gezsem diye dusundum. Favelalara tur duzenleyen sirketler var. Ancak bu bana mide bulandirici geliyor. Safari yapar gibi insanlarin fakirliklerini izlemek… Dusuncesi bile cirkin. Tek basima gezmek ise tehlikeli olabilirdi. Aslinda merak ettigim sadece bir Favela vardi. O da Michael Jackson’in “They Don’t Care About Us” adli klibi cektigi favelaydi. Orasi biraz daha turist canlisiymis diye duymustum. Sonra Turkiye’nin heryeri Favela ya zaten diyip gezmekten de vazgectim ve eve dondum.

Aslinda Rio’da daha birkac sey daha yaptim ama gereksiz uzatmak istemiyorum yaziyi. Kisacasi surekli dag bayir yurudum Rio’da. Guzel ve yorucu bir 4 gun gecirdim. He bir de en basta ben de tedirgindim Rio guvenli mi diye ama gercekten guvenli. En ufak bir sorunla bile karsilasmadim. Her 30 metrede bir polis var zaten. Turist gibi gezmediginiz surece bi sikinti da olacagini sanmiyorum. Bu arada cekik gozlu de olsaniz, sarisin da olsaniz, zenci de olsaniz Brezilyali saniliyorsunuz. Cunku dunyanin en kozmopolit ülkesi bence.

Bu yazının daha ciddilisini okumak isterseniz buraya tıklayabilirsiniz.

Bu yazida 2 hafta gecirdigim muhtesem ada Ilha Grande’den  bahsetmek istemistim ama onu ayri bir yazida anlatmanin daha guzel olacagini dusunuyorum. Simdilik hoscakalin.